Երիտասարդ համալրում

Թվային բանտարկյալը

Սովորաբար տիտրերը գալիս են պատմության վերջում:

Այս պատմությունը բացառություն է:

Երբ ՖԲ արգելափակում է Ձեզ Մոնթեի անունը տալու համար, դուք  անհամաձայնության կոճակն եք, չէ,՞ սեղմում: Այդ  բողոքարկումները պետք է հասնեն հենց թվարկված այս մարդկանց:

16 երկների տարբեր մասնագիտությունների ու նախասիրությունների տեր այս 19 կանայք և տղամարդիկ Ֆեյսբուքի վերահսկող խորհուրդն են: Այնպես չէ, որ արգելափակողները նրանք են, բայց առանց նրանց հետ լեզու գտնելու Մոնթեն ցանց չի վերադառնա:

Թե երբ և ինչու ֆեյսբուքն առաջին անգամ գրաքննեց իր օգտատերերին, ոչ-ոք չի հիշում: Բայց հստակ հայտնի է այն օրը,  երբ ամերիկացիները բացահայտեցին, որ իրենց երկրում, որ խոսքի ազատության ամրոց էին համարում, գրաքննություն կա:

Բաց մոխրագույն շապիկին և ջինսե տաբատին սովոր Ցուկերբերգը Կոնգրես կանչվելու առիթով  ստիպված կոստյում և փոխկապ է հագել, և սա թերևս միակ զիջումն է, որին պատրաստ է կապույտ իրականության ստեղծողը:

Կոնգրեսականների հարցերին նա պատասխանում է հակիրճ, հաճախ կրկնելով՝ ես հպարտանում եմ մեր թիմի աշխատանքով, պարոն  կամ տիկին կոնգրեսական,  Դուք մեր աշխատանքը սխալ եք հասկացել:

Չորս տարի առաջ Ցուկերբերգի և հանրապետական կոնգրեսական Մարշա Բլեկբերնի միջև տեղի է ունեցել կարևոր երկխոսություն: Իրավիճակը ֆեյսբուքում այնպես չէ, որ այդ օրվանից փոխվել է, բայց այդ երկխոսությունը, թերևս պատմության դասագրքեր կմտնի:

-Ես  նախագահում եմ կապի և տեխնոլոգիաների ենթահանձնաժողովը: Մենք պատրաստվում ենք կազմակերպել մեր երկրորդ լսումներն ալգորիթմների մասին: Հիմա ես կցանկանայի  հարցնել՝ Դուք արդյոք սուբյեկտիվորեն մանիպուլացնու՞մ եք Ձեր ալգորիթմները՝ առաջնահերթություն տալով ինչ-որ բանի կամ գրաքննելով խոսքը:

Մարշա Բլեկբերն

-Հարգելի՛ տիկին կոնգրեսական, չեմ կարծում, թե այն, ինչով մենք զբաղվում ենք, գրաքննություն է կոչվում:

Մարկ Ցուկերբերգ

Սա 2018-ի ապրիլն էր: Մոնթեի համար ֆեյսբուքյան արգելափակումները սկսվեցին 2021-ին: Հիմա 2023-ն է: Մոնթեի համար երբևէ չարգելափակված օգտատեր կամ կազմակերպության էջ Հայաստանում դժվար է գտնել: Հայաստանից դուրս էլ Մոնթեի հիշատակը հետապնդվում է` անգամ խոսքի ազատության մեկ այլ ամրոցում․ Ռայնլանդ-Պֆալց երկամաս, քաղաք Կոբլենց, Անդեռնախեր շթղասե 50…  Մոնթե հայկական կրթօջախ: 

Մի օր կրթօջախի հիմնադիր Արգինե Բադալյանը նկատում է, որ դպրոցի ֆեյսբուքյան էջը, որն օգտագործվում է ծանուցումների, հայտարարությունների ու ծնողական համայնքի հետ կապ պահելու համար, մի տեսակ է աշխատում:

Արգինե Բադալայնն ու դպրոցի հայերենի ուսուցչուհի Ալլա Մարտիրոսյանը

Սկզբից կարծում է, թե խնդիրը լոկացիան է կամ երեխաների լուսանկարները. Գերմանիայում այդ հարցը կարգավորող հատուկ օրենսդրություն կա: Այդ ժամանակ ինչ ասես մտքով անցնում է` այդպես էլ չկռահելով, որ խնդիրը հենց դպրոցի անվանումն է: 

Արգինե Բադալյան

Ֆեյսբուքի գրաքննության խնդրի առջև մենք՝ հայ օգտատերերս, միայնակ չենք: Խնդիրն առաջին հերթին հենց ամերիկացիներին է անհանգստացնում. այն աստիճանի, որ Միացյալ Նահանգներն իր հարկատուների միջոցների հաշվին աշխարհի տարբեր ծայրերում Ցուկերբերգի գրաքննությունն ուսումնասիրելու համար դրամաշնորհներ է սահմանել և մասնագետներ վարձել:

Հայաստանում այդպիսի մասնագետներից է Մարիամ Այվազյանը, ով աշխատում է «Թվային Հայաստան» հասարակական  կազմակերպությունում: Կազմակերպությունը Ամերիկայի դեսպանատնից Ցուկերբերգի չարաճճիությունների բացահայտման համար առաքելություն և դրամաշնորհ ստացել:

Մարիամ Այվազյան

Մարիամ Այվազյանի կատարած ուսումնասիրությունը ծավալուն է և ամենայն հավանականությամբ կձգվի մինչև հունիս: Թեպետ սա էլ մոտավոր հաշվարկ է, քանի որ երբեք չես իմանա, թե ով է լինելու ֆեյսբուքի հաջորդ պերսոնա նոն գրադան:

Հարցազրույց իրավաբան Մարիամ Այվազյանի հետ

Ֆեյսբուքյան բողոքարկման գործընթացը սա է:

Մինչև մեզ արդեն ծանոթ 19-ին հասնելը, բողոքը կանգառում է ֆեյսբուքյան պանելում, որտեղ որոշվում է, թե ինչպիսի կարևորություն ունի այն ֆեյսբուքի զարգացման համար: Կախված ծավալից՝ ընթացք տրվում:

Պանելին ամեն օր ուղղվող դիմումների թիվ անհաշվելի է: Անհաշվելի այդ թվից դատարանի սեղանին հասնում է ավելի քան 1700-ը:  Ծանր թիվ է 19-ի համար: 

Խնդիրն իրոք, կարծես, անլուծելի է: Բայց … սա Մոնթեն է՝ անլուծելի խնդիրների լուծման  խորհրդանիշը: Անլուծելի խնդիրներ հաղթահարելով է Մոնթեն Մոնթե դարձել:

Ֆեյսբուքյան արգելափակումների այս հարցը նույնպես լուծվելու է… վստահաբար ամենաանսպասելի մոնթեական ձևով. Ու բնավ հոգ չէ, որ այս պահին լուծումը ոչ-ոք չի տեսնում:

00-ն կապի մեջ է… միշտ:

Անի Պողոսյան

Ցուցադրել ավելի

Ա Բեկյան

Ես Անահիտն եմ, «Իմ ռադիոյի» ղեկավարը, որն անսահման կարոտում է առավոտյան իր ուղիղ եթերները։ Ես մարդ եմ, որն ապրում է ռադիոյում ու ռադիոյով։ Աշխարհում ոչ մի բանի հետ չեմ փոխի նոր հաղորդում մտածելու, ստեղծելու ու կյանքի կոչելու պրոցեսը։ Պաշտում եմ նաև իմանալ ռադիոլսողների արձագանքը մեր փոդքասթների ու երիտասարդ ալիքի մասին։ Այնպես որ շատ գրեք մեզ։Թատրոն կարանտին, Ռադիոզրույց, 2 Տանդեմ
Back to top button